| ← Hồi 170 | Hồi 172 → |
Nguyên nhân thời thế thay đổi, vì đại nghĩa mà không câu nệ tiểu tiết.
Ở hậu thế, trong “sử ký” của Tư Mã Thiên, cũng có tổng kết về Thúc Tôn Thông. Tổng thể mà nói thì cũng là người được đánh giá cao.
Kiếp trước, Lưu Khám cũng xem qua bộ sách “Sử ký”.
Nhưng lúc đó đọc nhanh như gió, ngoại trừ Hạng Vũ, Lưu Bang là những nhân vật làm cho hắn sinh ra hứng thú, còn lại đều xem qua rồi quên. Nhưng cái tên Thúc Tôn Thông này khắc trong ký ức của hắn rất sâu, đây là một nhân vật rất thú vị.
Nho sinh ở hậu thế coi trọng khí tiết, coi trọng khí khái!
Đối với một ít vấn đề mang tính nguyên tắc, tuyệt sẽ không thoái nhượng nửa bước. Thế cho nên trong một thời gian rất đó, Lưu Khám có một loại quan niệm lệch lạc: vị đại nho, hẳn là ăn nói thận trọng, bảo thủ cố chấp, không thích thay đổi; Thư sinh thì chỉ thích ngồi nói chuyện suông, thường ngày đọc sách, lúc nguy nan thì thà chết báo ơn quân vương, coi như là toàn bộ khí tiết. Rồi sau này, rất nhiều nho sinh, ngay cả dũng khí chết cũng không có.
Nhưng Thúc Tôn Thông lại không hẳn như vậy…
Người này học ở trường của môn hạ Khổng Phụ - cháu chín đời của Khổng Phu tử, từng trước sau vì đám người Thủy Hoàng Đế, Doanh Hồ Hợi, Hạng Vũ, Hùng Tâm, Lưu Bang mà dốc sức, được cho là một nhân vật rất biết tự bảo vệ mình. Nếu dựa theo cách nhìn của nho sinh hậu thế, Thúc Tôn Thông hẳn là loại người không hề có khí tiết, có thể nói là loại vô sỉ. Đặc biệt là Thúc Tôn Thông đầu hàng Hán, đề cử với Lưu Bang phần lớn toàn là lực sĩ đạo tặc. Có thể rất nhiều nho sinh bất mãn đối với Thúc Tôn Thông, thậm chí có người còn nói hắn là nỗi sỉ nhục của người đọc sách trong thiên hạ.
Nhưng Thúc Tôn Thông này lại chẳng thèm để ý.
Lúc vua tiến thủ, tranh đoạt thiên hạ, cần chính là lực sĩ, cần chính là tướng quân có thể đánh thắng trận; thế nhưng khi thiên hạ ổn định, muốn bảo vệ cơ nghiệp, lại cần văn sĩ nho sinh trợ giúp. Đây chính là câu trả lời của Thúc Tôn Thông đối với Lưu Bang lúc đó.
Ý nghĩa gần giống với câu châm ngôn của sau này: Có thể nhanh chóng lấy thiên hạ, không thể nhanh chóng trị thiên hạ.
Trong bản sách “Sử ký” của Tư Mã Thiên thậm chí còn xưng Thúc Tôn Thông là nho tông của nhà Hán. Một chữ “tông” này đủ để nói rõ nhất.
Lưu Khám thật không ngờ ở Lạc Dương sẽ gặp được vị danh nhân thiên cổ này.
Hắn vội vã chỉnh lại quan phục hành lễ nói:
- Không ngờ lại gặp được đại hiền ở đây, Lưu Khám hân hạnh, hân hạnh!
Động tác bất ngờ của Lưu Khám ngoài dự liệu của mọi người, thậm chí ngay cả Thúc Tôn Thông cũng không nghĩ ra nguyên do trong đó.
Đừng nhìn Lưu Khám còn ít tuổi, tiếng tăm cũng không nhỏ.
Về công mà nói, mới hai mươi tuổi đã là quan to của một phương. Cái chức Đô úy Tứ Thủy tuy rằng mới lập, nhưng ai cũng không thể phủ nhận được quyền lực trong tay Lưu Khám, tay nắm binh quyền, giám sát hai quận. Người thông minh sẽ mơ hồ đoán được, chức đô úy Tứ Thủy sợ rằng còn cất giấu một trách nhiệm vô cùng quan trọng, đó chính là quản chế cai trị lực lượng phản Tần của hậu duệ sáu nước.
Có thể tưởng tượng, với độ tuổi của Lưu Khám, ngày hắn có làm tướng cũng chỉ là chuyện sớm muộn, tiền đồ sáng lạn.
Lại thêm tin tức về chiến sự ở Bắc Cương hai năm trước cũng lần lượt truyền vào Trung Nguyên, cuộc huyết chiến ở Phú Bình, Lưu Khám cũng ở đó và lập được đại công.
Riêng tư mà nói, Lưu Khám và Trình Mạc phát minh ra giấy viết, có thể nói là danh trùm thiên hạ.
Trái lại Thúc Tôn Thông, đã đứng tuổi nhưng vẫn không có tiếng tăm gì, thanh danh không nổi. Từ khi vào trường của môn hạ Khổng Phụ để học hành, đảo mắt đã hơn mười năm. Từ khi Thủy Hoàng Đế và Lý Tư bàn về việc đốt sách, Khổng Phụ liền mang theo môn đồ, tự ẩn vào trong núi Trung Nhạc (tức là Tung Sơn)
Nhưng mặc dù như vậy, xuất thân của Khổng Phụ cũng quyết định y không có khả năng tránh thoát được chinh ích của triều đình.
Sau khi chiếu thư đưa ra, Khổng Phụ luôn lo lắng, thấy rằng không thể triệt để cự tuyệt chinh ích, thế nhưng muốn ông đi Hàm Dương thì lại không cam lòng. Cuối cùng ông mượn cớ thân thể không tốt, cự tuyệt chiếu lệnh của triều đình. Nhưng đồng thời, lại chọn Thúc Tôn Thông từ trong đám đệ tử đi Hàm Dương trước.
Từ điểm này có thể thấy được, Thúc Tôn Thông cũng không được Khổng Phụ yêu thích.
Trong “Luận ngữ” của Nhan Uyên Thiên có câu: “Những điều gì mình không muốn thì đừng nên làm cho người khác”. Việc Khổng Phụ không muốn làm, lại mệnh lệnh cho Thúc Tôn Thông đi làm, thực tế đã làm ngược lại giáo huấn của tổ tông. Cho nên trước khi Thúc Tôn Thông xuống núi, căn bản là không ai biết đến sự tồn tại của y. Lý Do sở dĩ tôn kính y cũng là bởi vì khi nói chuyện với Thúc Tôn Thông một lần liền nhìn ra người này bản lĩnh hơn người.
Nhưng căn bản là Thúc Tôn Thông và Lưu Khám địa vị quá chênh lệch, điều này cũng thật là quá…
Với ngữ khí cung kính của Lưu Khám, làm Thúc Tôn Thông không khỏi cảm thấy được người yêu quý mà vừa mừng vừa lo.
Y vội vàng đáp lễ nói:
- Thông chỉ là hạng người vô danh, sao có thể chịu được đại lễ của Đô úy? Ngoại trừ cao tuổi, Thông thực sự gánh không được hai chữ đại hiền… chính là, Thông vẫn theo thầy học tại trường không có thanh danh, không biết Đô úy nghe được tên ta từ đâu?
Lưu Khám có chút cứng họng.
Chung quy cũng không thể nói với Thúc Tôn Thông: Ta sở dĩ nghe nói qua tên của ngươi là bởi vì tên củangươi lưu danh sử sách hậu thế?
Nhìn biểu tình này của Lưu Khám, Thúc Tôn Thông không khỏi âm thầm thở dài: vốn tưởng rằng người ta thực sự biết đến mình, hóa ra chỉ là khách khí!
Trên thực tế, không chỉ có Thúc Tôn Thông có ý nghĩ như vậy.
Mọi người bao gồm cả Lý Do, Lý Thành đều cùng mang suy nghĩ như thế.
Lưu Khám trong tình thế cấp bách liền nhanh trí, nghiêm mặt nói:
- Tiên sinh đừng cho rằng Khám là người xảo ngôn. Chí thánh là gương tốt của muôn đời, Khám xưa nay vô cùng ngưỡng mộ.
Chỉ tiếc, Khám sinh muộn mấy trăm năm, không thể làm môn hạ để được nghe lời dạy dỗ của Thánh nhân, cho nên cảm thấy đáng tiếc.
Thánh nhân một đời đa kiệt, khí khái không đổi.
Dịch hộ mình đoạn này nhé
“Khổng Tử nói: Ta đối với người đời có chê ai, khen ai thái quá không? Không. Ta khen là vì thấy họ đã làm việc thiện. Nhân dân ngày nay cũng là dân thời Tam Đại (Hạ, Thương, Chu) lấy phép ngay thẳng mà đối đãi với dân”
(Luận ngữ)
Đối nhân xử thế như Khổng thánh nhân, Từ lúc Khám chào đời tới nay, đối với Thánh nhân cũng có chút quan tâm… Thúc Tôn tiên sinh học ở trường của môn hạ Khổng tiên sinh, tuy rằng thanh danh không nổi, nhưng nói đến tùy cơ ứng biến, Khám sớm đã biết tiên sinh cũng không phải hạng người chỉ biết đọc sách đọc thơ. “Lễ ký – đại học” có viết: Nếu muốn ngày hôm nay đổi mới thì ngày ngày đều phải luôn đổi mới, lại tiếp tục đổi mới nữa”. Thánh nhân cũng biết tùy cơ ứng biến, đáng tiếc hậu nhân cắt câu lấy nghĩa, nên hiểu lệch lạc.
Khám cho rằng, tên của tiên sinh mặc dù không bằng Khổng tiên sinh và các môn hạ danh sĩ của người. nhưng lại có được chân lý của Thánh nhân, vì vậy mang được hai chữ đại hiền.
Lý do này của Lưu Khám hơi thiếu tính thuyết phục thế nhưng lại rất được lòng của Thúc Tôn Thông.
Lý Do cũng cảm thấy vô cùng kinh ngạc, không nghĩ tới Lưu Khám lại là một người bác học. Ngay cả đạo Khổng Mạnh mà cũng có thể nói đĩnh đạc được.
*****
Chí Thánh trong miệng Lưu Khám chính là tôn xưng của hậu thế đối với Khổng Khâu.
Tuy rằng ở thời đại này, Khổng Khâu chưa có mỹ danh ngút trời, nhưng so với xưng hô là Chí Thánh, lại có vẻ có chút yếu đi.
Thúc Tôn Thông không khỏi có chút kích động. Cho tới na ở Khổng Phụ môn hạ luôn cảm giác rất là thất bại. Bởi y ngôn có mánh khóe, ngữ có cải cách, thế cho nên ở Nho môn hay bị áp chế. Khổng Phụ cũng vậy, các đại nho khác cũng thế, luôn luôn thích đem “cổ chế” treo trên miệng… động một chút là cổ thế nào, tân thế nào. Mặc dù biết rõ Khổng phu tử cũng tán thành nói biến cách, nhưng sâu trong nội tâm, tóm lại là tương đối chống lại. Hôm nay nghe được những lời của Lưu Khám, Thúc Tôn Thông không khỏi cảm thấy tìm được tri kỷ.
Cầm hai tay Lưu Khám, Thúc Tôn Thông thấp giọng nói:
- Người hiểu ta, cũng chỉ có Đô úy… Người hiểu ta, cũng chỉ có Đô úy!
Lưu Khám cười nói:
Không Tử nói: “Có học tập thì còn gì dễ chịu hơn. Có bạn từ phương xa tới thì còn gì vui hơn. Người đời không biết, trong lòng ta không oán hận, đấy là người đức hạnh”. Tiên sinh đại tài, hôm nay chính là ngọc sáng ở trong tối, chung quy có một ngày có thể như chim bằng ở Bắc Minh, bay tới chín nghìn dặm, cần gì phải vì quẫn khốn mà than thở? Khám có một câu tặng tiên sinh: Đừng lo con đường phía trước không có tri kỷ, thiên hạ này không có ai không biết đến ngươi. Tài của tiên sinh, chung quy sẽ có người thưởng thức.
Thúc Tôn Thông liên tục gật đầu, chỉ nói một câu:
- Hy vọng của Đô úy, Thông ghi sâu trong lòng.
Hai người hàn huyên vài câu, Lý Do nhịn không được xen miệng nói:
- Lưu huynh đệ, Thúc Tôn tiên sinh, hai người đã tương hợp như vậy, sao không kết bái làm huynh đệ? Với đại tài của Thúc Tôn tiên sinh, với vũ dũng và danh vọng của Lưu huynh đệ, tương lai nhất định thành một giai thoại của Đại Tần ta.
Lưu Khám và Thúc Tôn Thông đều giật mình…
- Không dám nói nhưng cũng rất mong muốn!
Lưu Khám nói:
- Chỉ không biết Khám là giới vũ phu, có hay không vinh hạnh được thành huynh đệ với Thúc Tôn tiên sinh.
Phải nói tiếp, những lời này hẳn nên là Thúc Tôn Thông nói ra. Thế nhưng Lưu Khám giành nói trước, cũng làm cho Thúc Tôn Thông không có lý do từ chối, lập tức chắp tay nói:
- Đã như vậy, Thông liền trèo cao rồi!
Lập tức Lý Do sai người mang hương án lên cho Lưu Khám và Thúc Tôn Thông kết bái huynh đệ. Thúc Tôn Thông lớn hơn Lưu Khám mười bảy tuổi, là huynh trưởng. Hai người kết bái xong, nhìn nhau cất tiếng cười to. Việc vừa rồi đã làm cho bầu không khí trong phòng nhanh chóng trở nên hòa hoãn. Trước đó bởi vì Phùng Kính đột nhiên xuất hiện mà sinh ra căng thẳng, sau đó biến mất. Mọi người đều ngồi xuống, chén qua chén lại rất náo nhiệt. Trong tiệc rượu, Lưu Khám đột nhiên mở miệng nói:
- Huynh trưởng sinh ra ở đất Tề, đối với tình hình đất Tề, hẳn là tương đối hiểu rõ.
- Mặc dù không thể nói là rõ ràng, nhưng là có biết.
Thần sắc Thúc Tôn Thông tự nhiên, liếc mắt nhìn Lưu Khám, cười nói:
- A Khám là vì việc ở Lương Phụ Sơn mà cảm thấy lo lắng sao?
Bầu không khí trong sảnh đột nhiên trở nên trầm tĩnh. Ánh mắt của ba người Lý Do, Lý Thành, còn có Phùng Kính đều đồng thời tụ lại trên người Thúc Tôn Thông.
Lưu Khám vẻ tùy ý, nhấp một ngụm rượu:
- Huynh trưởng, ta chỉ muốn biết, huynh cho rằng lời tiên tri từ đâu mà đến?
Ngụ ý là hỏi Thúc Tôn Thông, có người nói đó là ý trời, huynh nghĩ sao?
Thúc Tôn Thông nói:
- Thiên đạo xa, nhân đạo gần, không phải có thể đạt được… mặc kệ là trời hay là người, chúng ta ngay cả nhân đạo cũng không biết rõ ràng, có tư cách gì bàn về thiên đạo? A Khám, đệ hỏi ta đối với việc này thế nào, ta chỉ có một câu nói: Khổng Tử không nói về quái, lực, loạn, thần!
Lưu Khám liền nở nụ cười. Thúc Tôn Thông tuy rằng không có trực tiếp trả lời, thế nhưng cũng đã rõ ràng trả lời vấn đề của Lưu Khám. Không thể nghi ngờ, cùng sự phán đoán của Lưu Khám là như nhau: việc ở Lương Phụ Sơn, cũng không phải là cái gì thiên ý, thuần túy là một sự kiện do người làm mà thôi.
Trầm ngâm một lát sau, Lưu Khám nói với Lý Do:
- Lý quận thủ, Khám có một yêu cầu quá đáng, mong rằng quận thủ tương trợ.
Lý Do cười:
- Lưu huynh đệ là muốn mượn người đúng không?
Tuy nói Lý Do này trong lịch sử thanh danh không hiển hách bằng phụ thân y là Lý Tư, nhưng ở thời đại này cũng là một nhân sĩ thành công, Lý Do cũng không phải là hư danh. Lưu Khám vừa mở miệng, Lý Do liền đoán được ý tứ của hắn, cho nên, ngược lại Lưu Khám cũng không làm ra vẻ.
Hắn nói:
- Huynh trưởng ta hiện tại tính về Hàm Dương, sợ rằng nhất thời không được trọng dụng, không duyên cớ lại lãng phí đi một thân tài học. Khám lần này đi quận Tể Bắc, bên cạnh cũng không có người. Huynh trưởng quen thuộc tình hình đất Tề, lại tài hoa xuất chúng. Chẳng bằng đi cùng ta, có thể phát triển sở trường, ngày nào đó có thể có một tiền đồ tốt. Chỉ là về phía Hàm Dương, còn phiền quận thủ đứng ra nói vài lời. Việc này là do phủ Thừa tướng chưởng quản, không biết quận thủ…
Lý Do suy nghĩ một chút nhẹ nhàng gật đầu:
- Về phía phủ Thừa tướng ngược lại không khó nói, nhưng không biết ý Thúc Tôn tiên sinh như thế nào?
Thúc Tôn Thông có vẻ thật cao hứng:
- Thông tất nhiên không có ý kiến. A Khám phải đi quận Tể Bắc, huynh trưởng ta sao có thể khoanh tay đứng nhìn. Nhưng mà...
Lưu Khám trong lòng căng thẳng: chẳng lẽ gã còn có suy nghĩ khác?
Thúc Tôn Thông nói:
- Đi quận Tể Bắc, quan hệ đến nhiều phương diện, tình hình cực kỳ phức tạp. Đất Tề học giả uyên thâm uyên bác quá nhiều. Thông hy vọng có thể điều thêm một người ở bên cạnh Quận thủ… chỉ là không biết Quận thủ có thể từ bỏ những thứ yêu thích hay không?
Lý Do ngẩn ra:
- Thúc Tôn tiên sinh muốn người nào?
- Ngô Thần!
Từ trong miệng Thúc Tôn Thông nhảy ra một cái tên cực kỳ xa lạ.
Lưu Khám chưa bao giờ nghe nói qua người này, không khỏi nghi hoặc nhìn thoáng qua Lý Thành, ý tứ là: ngươi biết Ngô Thần là ai không?
Trong mắt Lý Thành toát ra vẻ mờ mịt.
Lý Do nở nụ cười:
- Thì ra tiên sinh là muốn sư đệ ta… Ừm, Ngô sư đệ tinh thông luật pháp, còn hơn cả Do. Nếu không phải không đủ tuổi nhập sĩ, gia phụ đã sớm đem y gọi về Hàm Dương rồi. Y ở đây cũng không có việc gì, theo Lưu huynh đệ đi quận Tể Bắc cũng không coi là việc khó. Như vậy đi, chuyện này ta đồng ý rồi, chỉ là ta còn một điều kiện.
Lưu Khám nghe liền hiểu ngay.
Thì ra Ngô Thần này là học trò của Lý Tư. Chắc là vì tuổi tác nên còn chưa nhập sĩ, vì vậy ở bên cạnh Lý Do. Lưu Khám không rõ mang theo Ngô Thần thì có quan hệ gì, nhưng nghĩ đến Thúc Tôn Thông sẽ không bắn tên không đích, người này nhất định là có năng lực.
Lập tức hắn nói:
- Quận thủ, mời nói.
- Tiểu sư đệ này với cha ta là đồng hương, cũng là học trò mà ông coi trọng nhất. Hắn có trí nhớ cực kỳ kinh người, bản lĩnh chính là thấy một lần là không quên được. Chỉ là thân thể… Lưu huynh đệ dẫn theo hắn đi, xin chăm sóc nhiều hơn, đừng để hắn mệt mỏi, Do đây nhờ vả ngươi rồi!
Thì ra là thế!
Lưu Khám vội vã đứng dậy đáp ứng, vừa một phen cảm kích.
Đợi mọi người một lần nữa ngồi xuống, vẻ mặt Lý Do nghiêm lại, vỗ tay bảo người hầu lui xuống khỏi đình viên:
- Các vị ngồi đây đều bị cuốn vào việc ở Lương Phụ Sơn. Do cũng sẽ không giấu giếm, không ngại nói thật. Việc ở Lương Phụ Sơn, theo Do biết, có liên quan khá rộng.
Trong đó ý tứ của “Điền tam phân”, ta đại thể cũng có chút lý giải.
Làm cho người khó có thể phỏng đoán nhất, chính là câu “Yến Tử sinh”. Theo lời tiên tri, chỉ có Tề Yến Tử xuất hiện mới có cục diện “điền ba phân”. Vấn đề là Tề Yến Tử là người phương nào? Tề Điền không cần quan tâm, mà Yến Tử này mới là cái họa từ bên trong. Hiện nay ở quận Tể Bắc nhân tâm hoảng sợ, càng lớn hơn nữa là có xu thế khuếch tán ra toàn bộ đất Tề. Việc cấp bách của Đô úy chính là phải tìm được “Yến Tử” này. Chỉ cần có thể bắt được Yến Tử, những người khác không đáng quan tâm. Việc này rất khẩn cấp, mong Đô úy nhanh chóng giải quyết.
| ← Hồi 170 | Hồi 172 → |
< Xem thêm truyện hay, đặc sắc khác